Wanneer mediation

Verschillen van inzicht die te lang bestaan groeien makkelijk uit tot geschillen zonder uitzicht en een hoogoplopend conflict. Een conflict kan een mens enorm in zijn greep houden, energie vreten, en levens- en werkplezier vergallen. Je wilt niets liever dan dat het ophoudt maar weet geen uitweg. Een gang naar advocaat en rechter is tijdrovend en vaak kostbaar en je vraagt je af wat het je gaat opleveren. De rechter biedt misschien wel een uitspraak, maar lost vaak het conflict niet op. Het kan er zelfs erger van worden. En je wilt het conflict juist achter je kunnen laten. Want je wilt verder met je leven. Als je op dat punt bent aangekomen is het inschakelen van een mediator zeker het overwegen waard.

Wat is mediation

Mediation is een vorm van conflictoplossing waarbij de conflictpartijen uit vrije wil en onder begeleiding van een onpartijdige en neutrale derde (de mediator) zoeken naar een aanvaardbare en ook in de toekomst houdbare en werkbare oplossing voor het geschil, zonder tussenkomst van een rechter. De aard en inhoud van het geschil zijn daarbij niet van belang. Het kan bijvoorbeeld gaan om bemiddeling in een moeizaam scheidingsproces, bij een arbeidsconflict, een samenwerkingsconflict of een conflict rond betaling- of leveringsverplichtingen

Sleutelkenmerken van mediation zijn:

• Vrijwillige deelname door conflictpartijen. Zij maar ook de mediator kunnen de mediation te allen tijde staken;
• De wens van partijen er in overleg met elkaar uit te komen. Zij verkiezen die oplossing, in gezamenlijkheid en met erkenning van elkaars belangen, boven voortzetting van hun conflict via advocaten en/of een gang naar de rechter;
• Partijen delen de kosten, in beginsel op 50/50 basis of middels een tussen hen overeen te komen andere verdeelsleutel;
• Relatief korte doorlooptijd en daarmee lagere kosten;
• Vertrouwelijkheid en geheimhouding van alles wat tijdens de mediation wordt besproken en overeengekomen (tenzij partijen daar niet voor kiezen);
• De mediator helpt partijen om tot een door hen zélf gekozen en gezamenlijk geformuleerde oplossing van het geschil te komen. De ervaring leert dat die duurzamer is dan een door de rechter of een arbiter opgelegde ‘oplossing’.

Werkwijze bij mediation

Het mediationproces loopt volgens een aantal spelregels. Allereerst spreekt de mediator met alle conflictpartijen om te bepalen of zij daadwerkelijk gemotiveerd zijn om hun geschil middels mediation op te lossen. Dit doet de mediator in een gesprek met partijen afzonderlijk of tijdens een gezamenlijk intakegesprek (de zogenaamde pre-mediation). Als partijen en mediator besluiten tot mediation, tekenen zij een zogenaamde mediation-overeenkomst, waarin de spelregels staan verwoord. De mediator heeft als taak:

• er voor te zorgen dat alle partijen in gelijke mate tijd krijgen om hun grieven en wensen naar elkaar te verwoorden
• te helpen alle relevante informatie op tafel te krijgen
• de vaak ernstig verstoorde communicatie tussen partijen te normaliseren
• partijen te helpen om hun vaak diep gewortelde conflicterende standpunten, emoties en verwijten naar de ander(en) te vertalen in onderliggende belangen en verzoeken aan elkaar om zo gezamenlijk werkbare en houdbare oplossingen te vinden voor hun geschillen. Partijen (echtparen, zakenrelaties, werkgever-werknemer relaties, hulpverlener-clientrelaties etc) moeten immers een weg vinden om ook in de toekomst een bevredigende omgangsvorm met elkaar te krijgen en te behouden.
• partijen te helpen om waar nodig specifieke expertise (juridisch, arbeidskundig, medisch, bouwkundig etc) in te schakelen. Voor deze ‘derde partijen’ geldt dezelfde geheimhoudingsplicht als voor partijen en de mediator zelf!
• erop toe te zien dat er geen machtsongelijkheid tussen partijen ontstaat of blijft bestaan.

De mediator is onpartijdig en bemoeit zich, in tegenstelling tot andere vormen van conflictbemiddeling, niet met de inhoud van het conflict en draagt ook geen oplossingen aan. Hij begeleidt partijen op hun weg naar een door hen zelf te kiezen oplossing. De gesprekken vinden in beginsel plaats op een door partijen in goed overleg te kiezen neutrale locatie. Een mediation vergt gemiddeld 3-4 sessies van elk circa twee uur om tot een voor alle partijen als rechtvaardig, constructief en en houdbaar geachte oplossing voor hun geschil te komen. De sessies vinden in de praktijk plaats met tussenpozen van circa twee weken. Als partijen dat wensen kan in overleg een sneller ‘pressure-coocker’-schema afgesproken worden. De mediation sluit af met de ondertekening van een vaststellingsovereenkomst waarin de aard en aanleiding  van het geschil, en de afspraken die partijen als oplossing voor hun geschil met elkaar maakten, vast te leggen. Daarvan kan, indien gewenst, een notariële akte worden opgemaakt om de nakoming van gemaakte afspraken zo nodig in rechte te kunnen afdwingen.

Kosten van mediation

De met mediation gemoeide kosten zijn vrijwel altijd aanmerkelijk lager dan die voor een gerechtelijke/juridische procedure (ook omdat ze door partijen gedeeld worden!) Het honorarium voor mediation bedraagt €175,-/contactuur exclusief BTW 21%. Bijkomende kosten staan vermeld in de leveringsvoorwaarden [link maken naar leveringsvoorwaarden]. Het eerste kennismakingsgesprek waarin al of niet besloten wordt tot mediation is kosteloos.

Meer informatie over mediation kan gevonden worden op de volgende websites
www.mfnregister.nl (voorheen NMI)
www.rijksoverheid.nl/scheiden
www.rechtspraak.nl/Naar-de-rechter/Oplossen-zonder-rechter/Mediation
www.juridischloket.nl/werkwijze/rechtsbijstand/mediation
www.rvr.org